Kategori: Makaleler

Doğal Gübreler Nelerdir? Kültürlerin Toprağa Yazdığı Antropolojik Hikâyeler Bir antropolog olarak dünyanın farklı köylerinde, tarlalarda ve bahçelerde dolaşırken fark ettiğim şey şuydu: Toprak, her kültürün kendi hikâyesini saklar. Doğal gübre kavramı, yalnızca tarımsal bir terim değil; insanın doğayla kurduğu ilişkinin, ritüellerin ve toplumsal kimliklerin bir yansımasıdır. Bazı toplumlarda gübre, bereketin sembolüdür; bazılarında ise yeniden doğuşun. Her bir avuç toprak, insanın doğayı dönüştürme biçimini değil, doğanın içinde anlam arayışını da anlatır. Toprağın Kültürel Hafızası: Ritüeller ve İnançlar Antropolojik açıdan bakıldığında, doğal gübreler yalnızca toprağı besleyen değil, aynı zamanda toplumsal anlamlar taşıyan materyallerdir. Eski Anadolu kültürlerinde hayvan gübresi, yılın ilk ekim törenlerinde…

El ve Ayaklarda Karıncalanma Neden Olur? Günlük Hayatımızdaki Sessiz Sinyaller Bir sabah uyandığınızda ellerinizde hafif bir uyuşma, ayak parmaklarınızda iğne batması hissiyle karşılaştınız mı? Ya da uzun bir süre oturduktan sonra ayağa kalktığınızda bacaklarınızda karıncalanma hissettiniz mi? Bu küçük gibi görünen ama rahatsız edici his, aslında bedenimizin bize söylemeye çalıştığı önemli mesajlardan biridir. Hepimizin hayatında en az bir kez deneyimlediği bu durum, bazen masum bir kan dolaşımı sorunu iken, bazen de ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Karıncalanma Hissi Nedir? Tıpta “parestezi” olarak adlandırılan karıncalanma, sinirlerin geçici veya kalıcı olarak baskı altında kalmasıyla ortaya çıkan bir duyusal bozukluktur. Genellikle iğnelenme, yanma,…

Askerde Vurulan İğne Ne İçin? – Gerçekler, Hikâyeler ve Bilmeniz Gerekenler Merakla Başlayan Bir Sohbet “Hatırlıyor musun?” dedi Ali, askerlik günlerini anımsarken, “daha kışlaya adım atar atmaz sıraya dizmişlerdi bizi. Üstümüz başımız kontrol edildi, sonra da bir iğne yaptılar. Ne olduğunu tam anlayamadan ‘Bu ne işe yarıyor?’ diye düşünmeye başladım.” O anı yaşayan binlerce genç gibi Ali de merak içindeydi. Kimi bu iğnenin aşı olduğunu düşünür, kimi ise askeri dayanıklılığı artıran bir şey olduğunu… Aslında bu konu, askerlik deneyimi yaşayan hemen herkesin zihnini kurcalayan ortak bir sorudur: “Askerde vurulan iğne ne için?” Gelin, bu sorunun hem bilimsel yanına hem de…

Kur’ana Göre Hz. İsa Çarmıha Gerildi Mi? Felsefi Bir Yaklaşım İnsanın varoluşu, dünyanın anlamı, tanrıların iradesi gibi sorular, tarih boyunca büyük filozofların ve düşünürlerin en çok ilgisini çeken konular olmuştur. Bu soruların ardında yatan gerçeklik, insanın dünya ile olan ilişkisini, ahlaki değerlerini ve epistemolojik sınırlarını anlamak için önemli ipuçları sunar. Din, özellikle de İslam ve Hristiyanlık gibi büyük inanç sistemleri, bu felsefi arayışların merkezinde yer alır. Bugün, bu yazıda, Kur’an’daki Hz. İsa ile ilgili öğretilerin çerçevesinde felsefi bir bakış açısıyla, Hz. İsa’nın çarmıha gerilip gerilmediğini sorgulayacağız. Epistemolojik Bir Sorgulama: Gerçek Bilgiyi Elde Etmek Epistemoloji, bilginin doğası ve sınırlarını araştıran felsefi…

InSAR Verisi Nedir? Geçmişten Günümüze Toplumsal Dönüşümün İzi Bir Tarihçinin Gözünden: Geçmişi Anlamak ve Bugünle Bağ Kurmak Geçmişin izlerini sürebilmek, insanlık için hep bir arayış olmuştur. Bir tarihçi olarak, her dönemin kendine özgü bir dilinin olduğunu, yaşanan olayların ve toplumsal dönüşümlerin, o dönemin zihinsel yapısını nasıl şekillendirdiğini gözlemlemekten büyük bir keyif alırım. Ancak geçmişi sadece anlatmak değil, aynı zamanda bugünkü toplumsal ve teknolojik gelişmelerle ilişkilendirerek anlamaya çalışmak, bize bir perspektif kazandırır. Tıpkı tarih boyunca toplumların değişen yaşam biçimleri gibi, teknolojinin evrimi de benzer şekilde toplumları dönüştürmüş ve bugünü şekillendirmiştir. Özellikle bilim ve teknoloji alanındaki ilerlemeler, toplumların çevreyle ilişkilerini ve dünyayı…

Gönül Yarası ne zaman çekildi? Tarihsel arka planı, üretim süreci ve güncel tartışmalar Gönül Yarası, Yavuz Turgul’un yönetmenliğinde çekilen ve başrollerini Şener Şen, Meltem Cumbul ile Timuçin Esen’in paylaştığı çağdaş Türk sinemasının en güçlü dramlarından biridir. Filmin çekimleri 2004 yılında tamamlandı; yapım, 7 Ocak 2005’te Türkiye’de vizyona girdi ve kısa sürede geniş bir seyirci kitlesine ulaştı. Bu tarih, hem Türkiye’deki sinema takvimi hem de Turgul-Şener Şen birlikteliğinin ’90’lar sonrası yeniden bir zirve noktası olarak okunur. :contentReference[oaicite:0]{index=0} 2000’ler Türkiye sinemasında Gönül Yarası’nın yeri 2000’lerin başı, Türk sinemasında hem bağımsız üretimlerin görünürlük kazandığı hem de ustaların yeni anlatı arayışlarına yöneldiği bir dönemdi.…

Bir Filozofun Bakışıyla: “Göklere Çıkarmak” Ne Anlama Gelir? İnsanoğlu, varoluşunun ilk gününden beri anlam arayışındadır. Sözcükler, bu arayışın izlerini taşır; kelimeler, düşüncenin en küçük ama en derin birimleridir. “Göklere çıkarmak” ifadesi de böylesine zengin bir anlam alanına sahip bir deyimdir. Bu ifade yalnızca birini övmek ya da yüceltmek değildir; insanın başkasına, değerlere ve hatta kendi ideallerine yüklediği anlamın felsefi izdüşümüdür. Bir filozofun gözünden baktığımızda, bu deyim hem etik bir sorgulamayı hem bilgiye dair bir çerçeveyi hem de varoluşun doğasına ilişkin bir tartışmayı beraberinde getirir. Etik Perspektiften: Yüceltmenin Sınırları Etik açıdan “göklere çıkarmak”, bir kişiye veya düşünceye hak ettiğinden fazla değer…

Hanek Ne Demek TDK? Kelimelerin Gölgesinde Farklı Bakışlar Kelimeler hayatın sessiz tanıklarıdır. Her birinin arkasında bir dönem, bir kültür, bir bakış açısı yatar. “Hanek” kelimesi de böyle. İlk bakışta basit bir tanım gibi görünür ama aslında dilin yaşayan yönünü, toplumsal farkları ve hatta düşünme biçimlerimizi yansıtır. Gelin, bu kelimeye hem TDK’nın soğukkanlı tanımıyla hem de toplumun sıcak, duygusal algısıyla birlikte bakalım. Hanek Ne Demek? TDK Tanımından Başlayalım Türk Dil Kurumu’na göre “hanek”, “taş, tuğla veya kerpiçle örülmüş duvarın en alt sırasında bulunan büyük taş” anlamına gelir. Yani mimari bir terimdir; bir yapının temelinde, ağırlığı taşıyan, sağlamlık sağlayan kısımdır. Ama mesele…

Cezaevi Diğer Adı Nedir? Geleceğin Adalet Sistemine Dair Bir Beyin Fırtınası Hiç düşündünüz mü, gelecekte “cezaevi” kelimesi bile tarih kitaplarında kalabilir mi? Bu yazıda sizlerle, bugünün hapishane anlayışının ötesine geçip yarının adalet sistemine dair bir beyin fırtınası yapmak istiyorum. Çünkü “cezaevi” dediğimiz şey sadece bir bina değil; toplumun vicdanının, korkularının ve umudunun somut bir yansıması. Peki ya bir gün bu yapılar “iyileştirme merkezleri”, “yeniden entegrasyon alanları” veya bambaşka isimlerle anılacaksa? Cezaevi: Diğer Adıyla “İnfaz Kurumu” Bugün Türkiye’de ve pek çok ülkede cezaevi, resmi olarak “infaz kurumu” ya da “kapalı infaz kurumu” olarak adlandırılıyor. Yani suçun karşılığında verilen cezanın infaz edildiği,…

Giyotin Makas Kesim: Etik, Epistemoloji ve Ontoloji Üzerinden Bir Keşif Felsefi bir bakış açısıyla başlayalım: Bir makasın kesim hareketi, kesilen şeyle arasındaki ilişkiden çok daha fazlasıdır. Bir nesnenin bölünmesi, sadece fiziksel bir ayrım değil, aynı zamanda ona dair anlam ve değerin de yeniden inşa edilmesidir. Giyotin makas kesimi, bu felsefi çerçevede düşünüldüğünde, kesme eyleminin yalnızca pratik bir işlemden öte, derin etik, epistemolojik ve ontolojik boyutları olan bir kavram olarak ortaya çıkar. Kesim Eyleminin Etik Boyutu: İnsanın Gücü ve Sorumluluğu Giyotin makas kesimi, adeta bir hüküm kesme eylemi gibi düşünülebilir. Etik açıdan, bu tür bir kesim, insanın doğal dünyanın düzenine ve…